Nieuwe Zaanbrug op huidige locatie

De politiek heeft 13 maart j.l. een samen­werkings­overeenkomst gesloten om de Zaanbrug te vernieuwen. Maar is wel voor het juiste ontwerp gekozen? En hoeveel overlast ondervinden de ondernemers van de nieuwbouw? Sinds jaren werkt de provincie Noord-Holland aan het verbeteren van de bereikbaarheid van de Zaan voor de binnenvaartschepen. Hiervoor is in 1997 het programma ‘Vaart in de Zaan!’ opgesteld. Een groot aantal maatregelen is reeds uitgevoerd. Zo zijn de Bernhardbrug en de Julianabrug vervangen, is de Zaan al een keer uitgebaggerd, zijn de bedieningstijden van bruggen verruimd en is een systeem van centrale afstands­be­diening geïnstalleerd. Inmiddels is de uit­voeringsfase gestart voor het ver­nieuwen van de Wilhelminasluis, de Beatrixbrug en de Wilhelminabrug in Zaandam. Daarnaast gaat ook de Zaanbrug tussen Wormer en Wormerveer vernieuwd worden.

Aan vervanging toe

De Zaan is een belangrijke route voor de beroepsvaart tussen het Noordzeekanaal, de Zaanstreek en de Kop van Noord-Holland. De Zaanbrug tussen Wormer en Wormerveer is in de jaren zestig gebouwd en inmiddels aan vervanging toe. Bij de nieuwbouw is een aantal factoren van belang. Door de bocht in de vaarweg, de smalle doorvaartopening van de huidige Zaanbrug en de aanleg­kades in de buurt van de Zaanbrug is het voor grote schepen lastig manoeuvreren. Vooral de combinatie van grote, on­beladen schepen en wind geeft risico’s op aanvaringen en leidt tot trage passages van schepen door de brug. Er is daarom behoefte aan een nieuwe brug met een grotere doorvaartbreedte waardoor de schepen makkelijker de brug kunnen passeren. De nieuwe brug komt, als het aan lokale en provinciale politieke besluitmakers ligt, op de huidige locatie. De doorvaartbreedte wordt vergroot van 12 naar 16,5 meter, zodat ook grote schepen de brug veilig kunnen passeren. Een belangrijke wens is ook om de brug hoger te maken dan de huidige 2,30 meter, waardoor de brug minder vaak geopend hoeft te worden. Nu moet op een mooie, zonnige zomerdag de brug om de haverklap open voor de pleziervaart. Na een lange periode van voorbereiding is het programma van eisen voor de nieuwe Zaanbrug gereed. De bouw van de brug zal volgens de huidige planning in 2016 starten en duurt tot medio 2017.

Locatiebesluit

In 2011 is door de gemeenten Zaanstad en Wormerland, de eigenaren van de brug, besloten om de nieuwe Zaanbrug te bouwen op de huidige locatie. De aangedragen argumenten daarvoor zijn ‘de betere verkeersafwikkeling, de beperkte investering om de huidige locatie geschikt te maken en de cultuurhistorische waarde van de huidige bruglocatie.’ Wormerveer Heeft Meer (WHM) had graag ook het ontwerp van Wout van Aalst meegenomen in de beraadslaging. Deze inwoner van Wormer heeft een brug ontworpen voor de locatie Lassiestraat/Stelling-Mulder. Dit is de zogenaamde ‘Slingervariant’. Omdat deze brug niet in een moeilijk vaarbocht ligt, kunnen grote schepen van 110 meter hier met hogere snelheid door de brug. Tevens is deze brug een stuk hoger (4 meter). De brug hoeft dan voor de motorbootjes niet iedere keer open. “Helaas is dit ontwerp zowel verkeerstechnisch als nautisch niet onderzocht door de politiek. Vandaar dat wij het verzoek om her­oriëntatie hebben”, aldus WHM- voorzitter Mieke Pasman. “We vragen ons ook af of het huidige brugontwerp straks wel de beoogde EU-certificering krijgt.”

Ondertekening

Op donderdag 13 maart j.l. hebben de gemeenteraden van Zaanstad en Wormerland echter besloten dat er geen reden is om het locatiebesluit te heroverwegen. Op die dag hebben deze wet­houder Dennis Straat (Zaanstad), burgemeester Peter Tange (Wormerland) en gedeputeerde Elisabeth Post (provincie Noord-Holland) een samenwerkings­overeenkomst getekend. Dit document bevat een nadere uitwerking van de samenwerking tussen de twee gemeenten en de provincie. Met de ondertekening van de overeenkomst is ook het projectplan vastgesteld. “Het gekozen brugontwerp is niet langs de werkgroep Zaanbrug in Wormerland en Zaanstad gegaan. Ook de raadsleden in beide gemeenten wisten van dit nieuwe onderwerp niets af”, verwondert Mieke Pasman zich. “Bovendien zijn dergelijke belangrijke stukken slechts zes dagen voor de nieuwe gemeenteraadsverkiezingen getekend. We wachten nu af welke partijen er in de nieuwe colleges van B&W zullen komen. Wellicht dat die toch voor heroriëntatie kiezen.” De momenteel door de politiek beoogde nieuwe Zaanbrug wordt een traditionele Hollandse ophaalbrug, die qua ontwerp aansluit bij de historische pakhuizen langs de Zaan. De brug krijgt aan beide kanten fietspaden en voetpaden, zodat het langzaam verkeer in de toekomst de brug veilig kan passeren. Het bedieningshuis verdwijnt. Dat is overbodig geworden sinds de brug op afstand bediend wordt vanuit het Havenkantoor in Zaandam.

Informatieavond

Dinsdag 1 april (deze datum valt ná de deadline van dit magazine) organiseerde de provincie Noord-Holland een infor­matiebijeenkomst over de Zaanbrug in Wormer. Hier werden belangstellenden onder meer geïnformeerd over de planning van het project, de belangrijkste eisen aan het ontwerp en wat de tijdelijke verkeersmaatregelen betekenen voor bewoners en ondernemers. De avond werd afgesloten met een informatiemarkt, waar de aanwezigen vragen over deze onderwerpen mochten stellen. Bedrijvenvereniging Wormerland was aanwezig bij de informatieavond. Voorzitter a.i. Jan Koomen wilde vooral weten welke verkeersmaatregelen er tijdens de bouw van de nieuwe brug worden genomen. Er moeten straks immers dagelijks 12.000 auto’s een andere route volgen. “We willen onder meer weten welke tijdelijke verkeersmaat­regelen er zullen worden genomen en hoe lang alles gaat duren”, vertelt Koomen. “Wij zullen op dit punt heel kritisch zijn. Het mag niet zo zijn dat er voor de lokale bedrijven te veel overlast komt. We snappen ook wel dat er enige overlast zal zijn. Dat moeten we ook accepteren. Maar het moet voor ons wel acceptabel zijn.” Om de verkeersafwikkeling te waar­borgen, zegt de politiek een breed pakket aan verkeersmaatregelen te hebben uitgewerkt. Zo komen er aanpassingen in de infrastructuur, met onder meer een capaciteitsverhoging van de Ned Benedictweg en verbetering van verkeersafwikkeling op diverse kruispunten. Voor fietsers, voetgangers en hulpdiensten is er tijdens de bouw een tijdelijke brugverbinding beschikbaar. Voor het openbaar vervoer komen er alternatieve routes en een aangepaste dienstregeling, terwijl het autoverkeer op drukke routes en tijd­stippen passende alternatieven krijgt aangeboden. Vooraf en tijdens de bouw wordt de verkeersafwikkeling gemonitord om te controleren of de woonwijken, winkelgebieden, bedrijfsterreinen, station en andere voorzieningen bereikbaar zijn. Zo kan tijdig geanticipeerd worden op onvoorziene effecten. “Door een slimme uitvoeringmethode hopen provincie en gemeenten de periode dat het verkeer moet omrijden zo kort mogelijk te houden”, zo meldt de politiek.

Meer weten? www.bvwormerland.nl www.zaanstad.nl