Trendbreuk in bedrijvendynamiek
In het derde kwartaal van dit jaar waren er ruim 64.000 startende ondernemingen, dat is 3% minder dan in dezelfde periode vorig jaar. Het aantal ondernemingen dat stopte is daarentegen toegenomen, met ruim 29.000 zijn dit er 6,9% meer dan in Q3 van 2022. Opvallend is dat de afname van het aantal starters in alle leeftijdsklassen te zien is, behalve in de groep 60+. Dit signaleert de Kamer van Koophandel (KVK) in het KVK Trendrapport Q3 2023.
“De Nederlandse bedrijvendynamiek staat er met meer starters dan stoppers nog steeds goed voor”, zegt Erik Stam, hoogleraar strategie, organisatie en ondernemerschap aan de Universiteit Utrecht. “De combinatie van een toename aantal stoppers en faillissementen, en afname starters laat wel een duidelijke trendbreuk zien. De toename van het aantal faillissementen werd al lang verwacht, maar is nog steeds onder het niveau van voor corona.”
Gekeken naar de ontwikkeling van het aantal starters per duizend vestigingen, is er vooral een toename waarneembaar in de sectoren Detailhandel, ICT en media en Persoonlijke dienstverlening. Een toename van het aantal stoppers per duizend vestigingen is vooral te zien in de Horeca, de Bouw, de Zorg en de Groothandel. Over heel Nederland bekeken, nam alleen in Groningen en Limburg het aantal starters toe, in de rest van de provincies was per 10.000 inwoners een afname ten opzichte van Q3 in 2022 te zien.
Faillissementen
Het aantal faillissementen blijft in historisch perspectief relatief laag (832 in Q3 2023). In de afgelopen vijf kwartalen nam het aantal faillissementen echter wel toe. In Q3 van 2023 was het fors hoger dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar, toen het aantal faillissementen 441 bedroeg.
Het afgelopen kwartaal was het laatste kwartaal waarin ondernemers, die dat nog niet gedaan hadden, coronaschulden bij de Belastingdienst konden terugbetalen of een regeling af konden spreken. “Er is onvoldoende data om te kunnen zien wat hiervan op dit moment de gevolgen zijn. Wel zien we de grootste toename van het aantal faillissementen in de detailhandel, een sector waar ook veel gebruik is gemaakt van corona steunmaatregelen”, zegt Erik Stam.
