Bij Sophista zijn wij zowel bij verkoop- als bij aankooptrajecten betrokken bij onze opdrachtgevers; veelal familiebedrijven en ondernemers met een lang track-record. Het ondernemersverhaal blijft altijd inspirerend om te horen. In elke fase van het ondernemerschap zijn uitdagingen overwonnen en telkens dienen nieuwe kansen zich aan. Daarom besteden wij ook veel aandacht aan de overwegingen van onze opdrachtgevers als zij voornemens zijn om de onderneming over te dragen aan de volgende generatie, in het geheel willen verkopen of juist willen groeien door andere ondernemingen over te nemen. Wij richten ons daarbij voornamelijk op waardecreatie op de lange termijn.
Zeker als het gaat om aankooptrajecten is het van belang om te onderzoeken wat de toegevoegde waarde is van het voornemen van het doen van bedrijfsovernames. Met andere woorden; wat zijn de redenen om een overname te doen en wat draagt het bij aan de lange termijn doelstellingen van groei- en waardecreatie? Dit vereist dan ook goed inzicht in de huidige eigen onderneming en organisatie, waaronder:
• Zijn de strategische koers en doelstellingen concreet (why, how & what)?
• Zijn trends en marktontwikkelingen in balans met de huidige marktpositionering?
• Is de organisatiestructuur op orde om ook andere bedrijven te integreren?
Ook het laatste moet niet onderschat worden. Niet alleen is een overnametraject vaak intensief, logischerwijs zal de integratie en het realiseren van de doelstellingen na overname veel tijd en energie vereisen op operationeel, commercieel en financieel vlak. Het is van belang dat de huidige processen ongestoord door kunnen gaan, zodat de ondernemer en het overnameteam de handen vrij hebben om zich volledig te focussen op de overname.
Hoewel er op voorhand geen magische formule is om een overname succesvol te laten zijn, zijn er wel een aantal aspecten die belangrijk zijn om goed te onderzoeken aan welke criteria een overnamekandidaat moet voldoen en in welke mate dit waarde toevoegt aan de huidige positie van de eigen onderneming. Het ontwikkelen van een heldere overnamestrategie valt te overwegen, zodat potentiële overnamekandidaten langs criteria en eisen gezocht kunnen worden. Ook voor deze overnamestrategie staat de Waarom-vraag centraal.
Motieven kunnen bijvoorbeeld liggen op de volgende gebieden:
• verkrijgen van expertise, vaardigheden of technologie tegen lagere kosten dan het zelf autonoom op te bouwen;
• verkrijgen van markttoegang voor producten en/of diensten;
• het vergroten van specifieke schaalbare mogelijkheden, zoals optimalisering planning, bezetting, capaciteit en inkoopkracht;
• groei door spreiding, verbreding of verdieping van bedrijfsactiviteiten;
• verkleinen van bestaande afhankelijkheden en risico- aspecten, bijvoorbeeld verbetering van omzetconcentratie van klanten en afnemers;
• het opbouwen van innovatievoorsprong door overname van jonge bedrijven in een product/marktcombinatie met veel groeipotentieel;
• het elimineren van overcapaciteit in de bestaande markt of een concurrent uit de markt te halen.
Aan de hand van de motieven en beoogde doelstellingen kunnen de criteria en eisen opgesteld worden en bedrijven gezocht en benaderd worden. Indien de oriënterende gesprekken met kandidaten leiden tot verder onderzoek start het hele traject van waardebepaling, onderhandelingen, boekenonderzoek en contracten.
Als ook deze stappen met succes zijn doorlopen en de overname een feit is, begint het echte ondernemerswerk. Het realiseren van de beoogde doelstellingen en integratie van de hele organisatie. Waarna weer nieuwe kansen aangegrepen kunnen worden; het ondernemerschap is immers nooit af!
Het is onze ervaring dat als bovenstaande elementen goed zijn doordacht en geïmplementeerd zijn in een actieve overnamestrategie, ondernemers een grotere kans hebben om een succesvolle bedrijfsovername te doen en waarde te creëren op de lange termijn. Veel succes!
Door: André Scheirlinck
Register Valuator, Sophista fusies & overnames
